2024 Nobel Tıp Mükafatı, “mikroRNA’nın keşfi ve transkripsiyon sonrası gen düzenlemesindeki rolü” çalışmalarına imza atan ABD asıllı Victor Ambros ve Gary Ruvkun’a verildi.
İsveç’te bulunan Karolinska Enstitüsünde düzenlenen basın toplantısında, 2024 Nobel Tıp Mükafatı sahipleri açıklandı.
Ambros ve Ruvkun, “mikroRNA’nın keşfi ve transkripsiyon sonrası gen düzenlemesindeki rolü” alanındaki çalışmalarından ötürü mükafata layık görüldü.
İkili, gen düzenlemesinde değerli rol oynayan yeni bir küçük RNA molekülü mikroRNA’yı keşfetti ve bulguları yeni bir gen düzenleme prensibini ortaya çıkardı.
Söz konusu çalışma mikroRNA’ların beşerler dahil çok hücreli organizmalar için gerekli olduğunu, organizmaların gelişip çalışması için de kıymetli bir role sahip olduğunu gösterdi.
AMBROS VE RUVKUN KİMDİR?
Victor R. Ambros, ABD’nin, New Hampshire eyaletinde 1953’te dünyaya geldi. Lisans derecesini 1975 yılında Massachusetts Teknoloji Enstitüsünde (MIT) biyoloji alanında tamamlayan Ambros, doktorasını 1979 yılında tıpkı üniversiteden aldı.
Ambros, 2008’den bu yana Massachusetts Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde çalışıyor.
ABD’nin California eyaletinde 1952’de doğan Gary Ruvkun, lisans eğitimini 1973’de Berkeley’deki California Üniversitesi’nde tamamladı. Ruvkun, doktorasını “bakteriyel azot fiksasyon genleri” çalışmalarıyla Harvard Üniversitesi’nden aldı.
Ruvkun, Harvard Tıp Fakültesi’nde genetik profesörü olarak misyon yapıyor.
2023 Nobel Tıp Mükafatı, mRNA içerikli Kovid-19 aşısının geliştirilmesini sağlayan çalışmalara imza atan 68 yaşındaki Macar asıllı bilim insanı Katalin Kariko ve 64 yaşındaki ABD’li bilim insanı Drew Weissman’a verilmişti.
NOBEL MÜKAFATLARI HAKKINDA
İsveçli Alfred Nobel’in vasiyeti üzerine vefatından sonra 9 Haziran 1900’de kurulan Nobel Vakfının insanlığa hizmette bulunanlara verdiği mükafatlar, dünyada en saygın mükafatlar olarak kabul ediliyor.
Nobel Mükafatları, İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi, İsveç Akademisi, Karolinska Enstitüsü ve Norveç Nobel Komitesi tarafından, fizik, kimya, edebiyat, barış ve tıp olmak üzere 5 kolda en başarılı kabul edilen bireyler yahut kuruluşlara veriliyor.
Bunlara ek olarak, Nobel İktisat Mükafatı, 1968’de İsveç Merkez Bankasının Alfred Nobel’in anısına iktisat kısmında da ödül verilmesini kararlaştırmasıyla, birinci sefer 1969’da verildi.
Nobel Mükafatları, her yıl Alfred Nobel’in vefat yıl dönümü olan 10 Aralık’ta düzenlenen merasimle sahiplerine teslim ediliyor.
Öte yandan mükafatların 1901’deki başlangıcından bu yana verilmediği birkaç yıl oldu. Toplamda 49 sefer yapılan ödül iptallerinin birçok Birinci ve İkinci Dünya Savaşları sırasında gerçekleşti.
Ödül merasimleri, Kovid-19 salgını nedeniyle 2020 ve 2021’de de yapılamamıştı.